Τι είναι;
Πρόκειται για μία λιπαρή ουσία, που βρίσκεται υπό φυσιολογικές συνθήκες στο σώμα και παίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία κάθε κυττάρου. Το σώμα μας τη χρησιμοποιεί για να παράγει ζωτικές ουσίες, όπως η βιταμίνη D και κάποιες ορμόνες.
Πού βρίσκεται;
Τη μεγαλύτερη ποσότητα χοληστερίνης την παράγει ο ίδιος ο οργανισμός μας. Μία μικρή ποσότητα, όμως, προέρχεται από τις τροφές (κόκκινο κρέας, αυγά, συκώτι, θαλασσινά). Να διευκρινίσουμε ότι η χοληστερίνη στο αίμα επηρεάζεται έντονα από ένα είδος ζωικών (κυρίως) λιπαρών, που λέγονται κορεσμένα. Τέτοια είναι το ζωικό βούτυρο, τα πλήρη γαλακτοκομικά, τα τυριά, τα παχιά κρεατικά και τα trans λιπαρά.
Πότε λέμε ότι υπάρχει πρόβλημα;
Η χοληστερίνη αποτελεί πρόβλημα μόνο όταν έχουμε μεγαλύτερη ποσότητα απ’ αυτήν που χρειάζεται το σώμα μας. Τα αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης μπορεί να προκαλέσουν τη συγκέντρωση λιπαρών ουσιών στις αρτηρίες μας και έτσι να αποτελέσουν πρόβλημα για την υγεία μας.
Πόσοι τύποι υπάρχουν;
1. Η LDL, που λέγεται και «κακή» χοληστερίνη. Ευθύνεται για τη μεταφορά της χοληστερίνης στους ιστούς του σώματος και για την εναπόθεσή της στα τοιχώματα των αρτηριών, εμποδίζοντας έτσι την κυκλοφορία του αίματος.
2. Η HDL, που λέγεται και «καλή» χοληστερίνη. Απομακρύνει τη χοληστερίνη από τις αρτηρίες και την οδηγεί στο συκώτι, απ’ όπου αποβάλλεται από τον οργανισμό.
Ποια είναι τα επιθυμητά επίπεδα της χοληστερίνης;
Ολική χοληστερίνη: μικρότερη από 190
LDL χοληστερίνη: μικρότερη από 130
HDL χοληστερίνη: μεγαλύτερη από 40 στους άνδρες και 50 στις γυναίκες.
Κάθε πότε πρέπει να ελέγχω τη χοληστερίνη;
Μία είναι η λύση για την πρόληψη της αυξημένης χοληστερίνης: η εξέταση. Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για να παρακολουθήσετε τα επίπεδά της. Όταν η τιμή είναι φυσιολογική (δηλαδή μικρότερη από 190), η εξέταση πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 5 χρόνια. Αν η τιμή είναι από 190 έως και 240, τότε χρειάζεται να κάνετε εξέταση κάθε χρόνο.
Τι μπορώ να κάνω για να μειώσω τη χοληστερίνη μου;
· Βρείτε ευκαιρίες για να περπατάτε. Στο δρόμο για τη δουλειά, κατεβείτε μία στάση νωρίτερα ή αφήστε το αυτοκίνητο λίγο πιο μακριά από τον προορισμό σας ή σηκωθείτε από τον καναπέ για να αλλάξετε κανάλι στην τηλεόραση.
· Απολαύστε καθημερινά μία ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και φτωχή σε κορεσμένα λιπαρά, όπως τηγανητά, ζωικό βούτυρο και κόκκινο κρέας.
· Καταναλώνετε ψάρι 1-2 φορές την εβδομάδα.
· Καταναλώνετε 2 μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα, τα οποία όμως να είναι άπαχα ή ημιάπαχα.
· Τα δημητριακά, που τρώτε (ψωμί, ρύζι κ.λπ.) να είναι ολικής άλεσης.
· Διατηρείτε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα.
· Τα προϊόντα με φυτικές στερόλες (μαργαρίνη, γάλα, γιαούρτι) οδηγούν σε μείωση γύρω στο 10-15% στο πλαίσιο ενός υγιεινού διαιτολογίου.