Τα συστήματα «Buy now, pay later» (BNPL) επιτρέπουν στους πελάτες να πληρώνουν σε δόσεις σε διάστημα μερικών εβδομάδων ή μηνών, αλλά, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές πιστωτικές επιλογές, είναι συνήθως άτοκα. Έτσι, αντί να πληρώσει για 100 ευρώ με 18,25% ΣΕΠΕ σε μια πιστωτική κάρτα, ένας πελάτης μπορεί να χρησιμοποιήσει το BNPL για να κατανείμει την πληρωμή σε τέσσερις άτοκες δόσεις των 25 ευρώ σε διάστημα έξι εβδομάδων.
Τα συστήματα αυτά έχουν εκτοξεύσει τη δημοτικότητά τους τα τελευταία χρόνια, με τον συνολικό αριθμό των χρηστών να φτάνει τα 380 εκατομμύρια το 2024. Μεγάλες εταιρείες λιανικής πώλησης, όπως η Walmart, η ASOS, η Adidas και η H&M, έχουν συνεργαστεί με παρόχους BNPL, όπως η Afterpay και η Klarna, για να προσφέρουν τη δυνατότητα πληρωμής, ενώ αναμένεται περαιτέρω ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα με αυτή την αυξανόμενη αποδοχή, ωστόσο, τα συστήματα BNPL προσελκύουν επίσης ένα μερίδιο κριτικής, ιδίως επειδή ο μη ρυθμισμένος χαρακτήρας τους ενέχει τον κίνδυνο να επιτρέψει σε οικονομικά ευάλωτους πελάτες να αναλάβουν μη βιώσιμα επίπεδα χρέους. Ως απάντηση σε αυτά τα ζητήματα, στο Ηνωμένο Βασίλειο επίκεινται νέοι κανόνες και κανονισμοί, που ενδεχομένως θα περιλαμβάνουν ελέγχους οικονομικής προσιτότητας και ελέγχους στον τρόπο προώθησης των συστημάτων.
Επίδραση του BNPL
Στο πλαίσιο του ότι οι λιανοπωλητές και οι καταναλωτές συρρέουν σωρηδόν στα συστήματα BNPL και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πλησιάζουν σε ρυθμίσεις, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πώς και γιατί επηρεάζουν τις επιλογές των καταναλωτών. Αξίζουν την επένδυση σε κόστος εγκατάστασης και έξοδα συναλλαγών για τους λιανοπωλητές; Τι τα καθιστά ελκυστικά για τους πελάτες; Και διαφέρει η επίδρασή τους μεταξύ διαφορετικών τύπων καταναλωτών;
Για την νέα έρευνα του Imperial College Business School συνεργάστηκαν με έναν μεγάλο λιανοπωλητή των ΗΠΑ για να μελετήσουν δεδομένα συναλλαγών σε πραγματικό κόσμο πριν και μετά την εισαγωγή ενός συστήματος BNPL. Αυτή η έρευνά είναι η πρώτη που διερευνά τον τρόπο με τον οποίο τα συστήματα BNPL επηρεάζουν τις δαπάνες των ανθρώπων, τον προϋπολογισμό και τους αντιλαμβανόμενους οικονομικούς περιορισμούς.
Τα συστήματα BNPL επηρεάζουν περισσότερο όσους αγοράζουν με πιστωτικές κάρτες (σε αντίθεση με τις χρεωστικές κάρτες).
Πρώτα απ' όλα, διαπιστώσαν ότι οι επιλογές BNPL ενισχύουν τις δαπάνες. Συγκεκριμένα, η διάθεση του BNPL ως επιλογή πληρωμής αυξάνει τόσο τον αριθμό των αγορών όσο και το μέσο ποσό που δαπανάται ανά αγορά μεταξύ των υιοθετούντων.
Κατά μέσο όρο, μετά την εισαγωγή μιας επιλογής BNPL, η πιθανότητα αγοράς αυξάνεται κατά περίπου εννέα ποσοστιαίες μονάδες και, όταν οι πελάτες πραγματοποιούν μια αγορά, το μέγεθος του καλαθιού είναι περίπου 10 τοις εκατό μεγαλύτερο. Σημείωσαν επίσης ότι αυτή η ώθηση στις δαπάνες δεν είναι απλώς μια βραχυπρόθεσμη επίδραση - παραμένει με την πάροδο του χρόνου, διαρκώντας και τις 26 εβδομάδες της μελέτης.
Βασική αιτία
Γιατί λοιπόν συμβαίνει αυτό; Η έρευνά ας δείχνει ότι η πληρωμή μέσω BNPL βοηθά τους ανθρώπους να αισθάνονται λιγότερο περιορισμένοι οικονομικά σε σύγκριση με την εφάπαξ πληρωμή - τόσο προκαταβολικά όσο και με καθυστέρηση. Αυτό είναι σημαντικό καθώς, ανεξάρτητα από το πόσο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα έχει κάποιος, οι αντιλαμβανόμενοι οικονομικοί περιορισμοί είναι αυτοί που υπαγορεύουν τις δαπάνες του.
Εμβαθύνοντας σε αυτό το εύρημα, παρατήρησαν ότι η μείωση του αντιλαμβανόμενου οικονομικού περιορισμού είναι αποτέλεσμα του ότι το BNPL κάνει τις πληρωμές να φαίνονται λιγότερο δαπανηρές και δίνει στους ανθρώπους μεγαλύτερη αίσθηση ελέγχου του προσωπικού τους προϋπολογισμού. Μαζί, αυτά τα αποτελέσματα μεταφράζονται σε μεγαλύτερες και συχνότερες δαπάνες.
Ευρύτερος αντίκτυπος
Τα ευρήματα αυτά είναι σημαντικά, καθώς, παρά την αυξανόμενη δημοτικότητα και εμβέλεια των επιλογών BNPL, παραμένει σχετικά μικρή η κατανόηση του αντίκτυπου που έχουν στις καταναλωτικές δαπάνες.
Δείχνοντας ότι οι επιλογές BNPL αυξάνουν το ποσό που αγοράζουν οι άνθρωποι και το πόσο συχνά κάνουν αγορές, η έρευνά αναδεικνύει τα οφέλη που προσφέρουν στους λιανοπωλητές. Αυτό μπορεί να δικαιολογήσει σε κάποιο βαθμό το αρχικό κόστος και τις τρέχουσες χρεώσεις συναλλαγών που αντιμετωπίζουν οι λιανοπωλητές κατά τη δημιουργία και τη λειτουργία ενός συστήματος BNPL.
Επιπλέον, τα ευρήματά δείχνουν ότι όσοι αγοράζουν λιγότερο και όσοι αγοράζουν με πιστωτικές κάρτες (σε αντίθεση με τις χρεωστικές κάρτες) επηρεάζονται περισσότερο από τα συστήματα BNPL. Αυτοί είναι πιο πιθανό να είναι πελάτες που κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν οικονομικές δυσκολίες, σε σύγκριση με εκείνους που ξοδεύουν με χρεωστικές κάρτες και κάνουν μεγαλύτερες αγορές.
Η έρευνά αυτή είναι η πρώτη που διερευνά τον τρόπο με τον οποίο τα συστήματα BNPL επηρεάζουν τις δαπάνες των ανθρώπων, τον προϋπολογισμό και τους αντιλαμβανόμενους οικονομικούς περιορισμούς. Με τη διερεύνηση των λόγων για τους οποίους συμβαίνει αυτό - για παράδειγμα, οι άνθρωποι αισθάνονται ότι ελέγχουν περισσότερο τον προϋπολογισμό τους και ότι έχουν λιγότερους οικονομικούς περιορισμούς - η έρευνά μπορεί να βοηθήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να στοχεύσουν τη ρύθμιση ώστε να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα BNPL δεν έχουν δυσανάλογα αρνητικό αντίκτυπο σε όσους ήδη αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένης της διπλής πίεσης που ασκείται από την κρίση του κόστους ζωής των νοικοκυριών και τις κακές μεσοπρόθεσμες προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς η εξισορρόπηση των αναγκών των ατόμων με τις ανάγκες των επιχειρήσεων θα απαιτήσει αξιόπιστα δεδομένα και σαφή κατανόηση της συμπεριφοράς των καταναλωτών. Η έρευνά παρέχει χρήσιμα στοιχεία για την υποστήριξη αυτού του στόχου, βοηθώντας τις επιχειρήσεις και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να καλύψουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ανάγκες όλων των ενδιαφερομένων μερών.
