Πολλοί Έλληνες, που υποφέρουν από πονοκεφάλους, παίρνουν τα παυσίπονα «με τις χούφτες» και χωρίς τη συμβουλή γιατρού, με συνέπεια να αυξάνεται η συχνότητα και η ένταση του πόνου και να καταλήγουν ακόμη και στο νοσοκομείο.
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Κεφαλαλγίας, το 15% των ασθενών που επισκέπτονται τα Ιατρεία Κεφαλαλγίας είναι «θύματα» της υπερβολικής χρήσης παυσίπονων. Γενικότερα, στη χώρα μας υπολογίζεται ότι το 77% του πληθυσμού πάσχει από κάποια μορφή κεφαλαλγίας! Όμως, μόλις ένας στους 10 ασθενείς που υποφέρουν από πονοκεφάλους καταφεύγει σε ιατρική βοήθεια.
Οι κυριότεροι παράγοντες που θεωρούνται υπαίτιοι για τις κεφαλαλγίες και την ημικρανία είναι: άγχος, συναισθηματικές και ορμονικές μεταβολές, έλλειψη ύπνου, πείνα, κόπωση, έντονο φως, καιρικές μεταβολές, ακόμη και το αλάτι ή η ασπαρτάμη (υποκατάστατο της ζάχαρης).
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή αντιμετώπιση κάθε είδους πονοκέφαλου, κατά τους ειδικούς, είναι ο ασθενής να ζητήσει ιατρική συμβουλή, ώστε αφού διαπιστωθεί το είδος της κεφαλαλγίας, να λάβει την καταλληλότερη θεραπεία. Ωστόσο, το 90% των ασθενών δεν επισκέπτεται το γιατρό, αλλά καταφεύγει στην «αυτοθεραπεία» και συνεπώς δημιουργείται φαύλος κύκλος.
Τα φάρμακα πρώτης εκλογής που συστήνουν οι γιατροί για την αντιμετώπιση του πονοκέφαλου είναι τα κοινά παυσίπονα, στη σωστή όμως κατά περίπτωση δοσολογία. Για την αντιμετώπιση της ημικρανίας, η οποία συνήθως συνοδεύεται από ναυτία και εμετούς, τα τελευταία χρόνια, έχουν παρασκευαστεί νέα φάρμακα που συνδυάζουν την ανακούφιση από τους πόνους με αναστολή της τάσης για εμετό.
Ξέρετε ότι...
Στις ΗΠΑ έχει υπολογιστεί ότι το κόστος από τις απουσίες από την εργασία, την απώλεια παραγωγικότητας και τις ιατρικές δαπάνες λόγω πονοκεφάλων ξεπερνά τα 50 δισ. δολάρια ετησίως!
10 χρήσιμες συμβουλές
1. Σωστή κατανομή εργασίας στο γραφείο και στο σπίτι.
2. Αποφυγή υπερβολικής κόπωσης.
3. Επάρκεια ύπνου.
4. Γεύματα σε τακτά χρονικά διαστήματα.
5. Περιορισμός τροφών που πιθανόν να προκαλέσουν κρίση, όπως π.χ. κόκκινο κρασί, σοκολάτα κ.λπ.
6. Αποφυγή κατάχρησης καφέ, τσαγιού και αναλγητικών.
7. Σωστή θέση και στάση του σώματος στην εργασία.
8. Χαλάρωση των μυών του προσώπου, χωρίς σφίξιμο και τρίξιμο των δοντιών.
9. Αποφυγή καταπόνησης, όταν κάνει πολλή ζέστη ή κρύο.
10.Αποφυγή έκθεσης σε έντονο φωτισμό ή υψηλής έντασης ήχο.
Πώς αντιμετωπίζεται η ημικρανία
Περίπου το 30% των κεφαλαλγιών είναι ημικρανίες, οι οποίες μάλιστα εμφανίζονται 2 φορές συχνότερα στις γυναίκες απ’ ό, τι στους άνδρες. Η ημικρανία μερικές φορές μπορεί να πάρει δραματικό χαρακτήρα, στην περίπτωση που συνοδεύεται από ναυτία και εμετό καθώς και από πόνο, κυρίως παλμικού χαρακτήρα. Αυτό μερικές φορές παρατείνεται για λίγες ημέρες.
Πριν από την εμφάνιση του πόνου μπορεί να εμφανιστούν πρόδρομα συμπτώματα, τα οποία ονομάζονται «ημικρανική αύρα». Η αύρα οφείλεται στον αρχικό σπασμό των αρτηριών, με αποτέλεσμα να έχουμε νευρολογικά συμπτώματα από κακή αιμάτωση περιοχών του εγκεφάλου ή και των οφθαλμών.
Έτσι, ενδέχεται να εμφανιστούν συμπτώματα όπως σκοτεινά σημεία με φωτεινά περιγράμματα, κάτι σαν αστραπές μπροστά στα μάτια, παροδική τύφλωση, μουδιάσματα στα άκρα ή στο μισό σώμα και ακόμη και μερική παράλυση ενός άκρου. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί η «ημικρανική αύρα» χωρίς να ακολουθήσει ο πόνος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι δύσκολη η διάγνωση και είναι απαραίτητη η γνώμη ενός ιδιαίτερα εξειδικευμένου γιατρού. Ευτυχώς, τις περισσότερες φορές η διάρκεια της ημικρανικής αύρας δεν ξεπερνά τα 15-30 λεπτά και είναι χαρακτηριστική πριν από την εμφάνιση του ημικρανικού πόνου. Έτσι, ο ειδικός γιατρός μπορεί να διαχωρίσει την ημικρανία σε μία μορφή που προηγείται η αύρα και σε μία που δεν εμφανίζονται τα πρόδρομα ενοχλήματα, παρά μόνο ο ημικρανικός πόνος.
Πολλές φορές λέγεται ότι για την ημικρανία δεν μπορεί να γίνει τίποτε και ότι στην καλύτερη περίπτωση μπορούμε να ελπίζουμε μόνο σε μερική ανακούφιση. Πρόκειται για μύθο, καθώς σήμερα υπάρχουν μέθοδοι που μπορούν να ελαττώσουν στο ελάχιστο το πρόβλημα ή ακόμη και να το εξαλείψουν.
Για την αντιμετώπιση του πόνου έχουν παρασκευαστεί φάρμακα όπως οι τριπτάνες. Τα φάρμακα αυτά δεν είναι απλά παυσίπονα, αλλά δρουν στον τελικό μηχανισμό, που δημιουργεί τα επώδυνα συμπτώματα. Δηλαδή «σφίγγουν» τα αγγεία και έτσι εμποδίζουν τη φάση αγγειοδιαστολής, που συνοδεύεται από πόνο.
Επίσης υπάρχουν φάρμακα η συστηματική χρήση των οποίων για μερικούς μήνες ελαττώνει την ένταση και τη συχνότητα των ημικρανιών. Δηλαδή έχουν ως αποτέλεσμα οι ημικρανίες να εμφανίζονται πολύ αραιά και με μικρή ένταση πόνου. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν παλαιά φάρμακα όπως οι β αναστολείς, οι ανταγωνιστές ιόντων ασβεστίου και πιο καινούργια, όπως η τοπιραμάτη.
Εκτός από τα χημικά σκευάσματα υπάρχουν και φυσικές ουσίες, οι οποίες είναι αποτελεσματικές, όπως ριβοφλαβίνη, μελατονίνη, τα φυτοθεραπευτικά σκευάσματα από tanacetum parthenium, petaloside, gingiber officinalis. Αυτά πρέπει να χορηγούνται από ειδικό γιατρό, που γνωρίζει άριστα τη δράση τους και αφού έχει προηγηθεί η διάγνωση.
