Ο Αντώνης Γερασίμου είναι γνωστός ως ο Πατριάρχης της Αιολικής Ενέργειας και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ήταν ο πρώτος στην Ελλάδα που προέβλεψε την «έκρηξη» που θα γνώριζε ο ενεργειακός κλάδος με τη σταδιακή χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Με πολύ αγάπη και αφοσίωση έχει δημιουργήσει τον Όμιλο ΙΤΑ που δραστηριοποιείται στο χώρο της «πράσινης ενέργειας». Διανύοντας την έβδομη δεκαετίας της ζωής του και βλέποντας την κόρη του, Μανταλένα και τον γιο του, Βαγγέλη, να έχουν αναλάβει ενεργό ρόλο στον Όμιλο είναι περήφανος για ό,τι έχει επιτύχει και θυμάται τη διαδρομή που τον οδήγησε στο σημερινό σημείο.
Πριν από 40 χρόνια, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, διέβλεψε ως νεαρός μηχανικός ότι το μέλλον βρίσκεται στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και πρότεινε η χώρα να επενδύσει δυναμικά στις ανεμογεννήτριες και τις συναφείς τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας.
Οι ρίζες του βαστάνε από τον Πειραιά και τη Μήλο και είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το τρίπτυχο: θάλασσα, περιπέτεια και ταξίδι. Ο Πειραιάς είναι ο τόπος του πατέρα του και, όπως λέει, ο τόπος που τον έβαλε στο στίβο της ζωής. Επίνειο μιας μεγαλούπολης, βιομηχανικό και βιοτεχνικό κέντρο με πλήθος μηχανουργείων που στήριζαν τη ναυπηγική και βιομηχανική δραστηριότητα της χώρας και ταυτόχρονα, στον αντίποδα, αφετηρία για όσους αναζητούσαν μία καλύτερη ζωή σε μέρη μακρινά.
Η Μήλος, από την άλλη, είναι ο τόπος καταγωγής της μητέρας του. Κάθε καλοκαίρι περίμενε με προσμονή μετά το πολύωρο εκείνη την εποχή ταξίδι να αντικρίσει το νησί των Κυκλάδων. Σήμερα, η φυσική ομορφιά, το τοπίο και το φως του νησιού τον συναρπάζουν κάθε φορά που επιστρέφει.
Τονίζει ότι η Μήλος σημάδεψε τον τρόπο σκέψης του και την μελλοντική πορεία του: «Η απλότητα της ζωής των κατοίκων, η αισιοδοξία τους, η υπομονή απέναντι στις αντιξοότητες της καθημερινότητας, η εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας στην πράξη (κι ας μην είχε ακόμη επινοηθεί ο αντίστοιχος όρος), όπου τίποτε δεν πήγαινε χαμένο από τις καθημερινές δραστηριότητες των νοικοκυριών και η πεποίθηση ότι οι πόροι της φύσης είναι πεπερασμένοι και πρέπει να τους διαχειριζόμαστε με φειδώ, διαμόρφωσαν την προσωπική μου στάση ζωής».
Τα παιδικά και εφηβικά χρόνια του ήταν δύσκολα. Η μεταπολεμική Ελλάδα, λαβωμένη σε όλα τα επίπεδα - πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό - προσπαθούσε να επουλώσει τις βαθιές πληγές του Πολέμου, της Κατοχής και του Εμφυλίου και έκανε τα πρώτα δειλά βήματα, για να σταθεί στα πόδια της και να βρει τη θέση της στη διεθνή σκηνή.
Σπούδασε Mηχανολόγος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός με εξειδίκευση στη Ναυπηγική Mηχανική στο Εθνικό Mετσόβειο Πολυτεχνείο και αποφοίτησε μεταξύ των πρώτων φοιτητών της τάξης του. Σπουδάζοντας, όποτε εύρισκε την ευκαιρία, εργαζόταν σε μεγάλες επιχειρήσεις του κατασκευαστικού τομέα και της βιομηχανίας στην Eλλάδα και το εξωτερικό.
Ακόμα και στη στρατιωτική του θητεία, δεν έμεινε «στάσιμος», αφού ανέλαβε την οργάνωση λειτουργίας και την επιμελητεία της 115 Πτέρυγας Mάχης στην Kρήτη.Πριν από 40 χρόνια, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, διέβλεψε ως νεαρός μηχανικός ότι το μέλλον βρίσκεται στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και πρότεινε η χώρα να επενδύσει δυναμικά στις ανεμογεννήτριες και τις συναφείς τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας.
Παρακολουθούσε τις εγχώριες και διεθνείς εξελίξεις, την ταχεία αύξηση του πληθυσμού και του βιοτικού επιπέδου και την ανάπτυξη της οικονομίας. Σύντομα, αντιλήφθηκε ότι αυτού του είδους η ανάπτυξη δεν θα μπορούσε να στηρίζεται εσαεί σε ένα γραμμικό μοντέλο αέναης κατάχρησης των φυσικών πόρων. Στην εποχή της πρωτοκαθεδρίας του λιγνίτη και των κρατικών μονοπωλίων, εκείνος οραματιζόταν την κάλυψη των αναγκών της χώρας μέσω των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τότε, πολλοί μειδιούσαν.
Σήμερα, έχει δικαιωθεί απόλυτα. Όλοι μιλούν για την νέα «πράσινη εποχή και ανάπτυξη» που δρομολογείται και ο Αντώνης Γερασίμου ήταν χωρίς αμφιβολία ο άνθρωπος που έβαλε την Ελλάδα στον χάρτη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Η ιστορία ξεκινά το 1988. Αναγνωρίζοντας ότι η Ελλάδα θα έπρεπε κάποια στιγμή να απεξαρτηθεί από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα αποφάσισε να ασχοληθεί με το «πράσινο κομμάτι» του επιχειρείν. Τότε, ίδρυσε τον Όμιλο ΙΤΑ, τον πρώτο Όμιλο της χώρας και έναν από τους ελάχιστους παγκοσμίως, που διακινδύνευσαν και έφεραν στο προσκήνιο αποκλειστικά έργα ΑΠΕ και προστασίας περιβάλλοντος.
Κατασκεύασε τα πρώτα 18 αιολικά πάρκα της χώρας, 14 εξ αυτών για λογαριασμό της ΔΕΗ αρχικά, 4 ακόμη για λογαριασμό της εταιρείας και άλλα για ιδιώτες. Παράλληλα, ο Όμιλος ΙΤΑ, αξιοποιώντας το επιτυχημένο παράδειγμα της Δανίας και την συνεργασία με την εταιρεία Vestas που κατείχε και κατέχει ακόμη την πρωτοκαθεδρία στο χώρο, συνεισέφερε καθοριστικά στην συνδιαμόρφωση του σχετικού νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου, που ήταν απαραίτητο.
Το 1994 χρονιά θεσπίστηκε η δυνατότητα ανάπτυξης έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα από ανεξάρτητους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας προς πώληση στο δίκτυο. Τα επόμενα χρόνια ο Όμιλος ΙΤΑ ξεδίπλωσε με πολύ δουλειά, οργάνωση και προγραμματισμό μία σειρά αιολικών πάρκων είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία και με άλλους παίκτες της αγοράς που σιγά-σιγά μπήκαν στο ενεργειακό παιχνίδι.
Εκτός των πολλών αιολικών πάρκων που υλοποιήθηκαν σε όλη την Ελλάδα, ακολούθησαν και άλλα έργα «πράσινης οικονομίας» μεταξύ των οποίων και εμβληματικά - συνδυαστικά έργα προστασίας περιβάλλοντος και εξοικονόμησης πόρων με στήριξη από ΑΠΕ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πολυβραβευμένο έργο της αφαλάτωσης της νήσου Μήλου.
Όλες οι ενεργειακές ανάγκες καλύπτονται πλήρως από το τοπικό αιολικό πάρκο, κατασκευής και ιδιοκτησίας του Ομίλου ΙΤΑ. Χάρη σ’ αυτό το καινοτόμο έργο παράγεται υψηλής ποιότητας πόσιμο νερό για την πλήρη κάλυψη των υδροδοτικών αναγκών των κατοίκων του νησιού στο 1/10 του κόστους που χρεωνόταν ο Δήμος τα προηγούμενα χρόνια, όταν ήταν υποχρεωμένος να υδροδοτείται μέσω πανάκριβων υδροφόρων.
Ο Όμιλος ανέπτυξε και έργα συμπαραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας υψηλής αποδοτικότητας. Σ’ αυτό το πλαίσιο, κατασκευάστηκε και λειτουργεί σήμερα το συνεχώς επεκτεινόμενο έργο τηλεθέρμανσης της πόλης των Σερρών, που είναι το πρώτο ιδιωτικό έργο τηλεθέρμανσης της χώρας. Η πόλη των Σερρών, μέσα σε λιγότερο από μία δεκαετία, κατάφερε χάρη στην τηλεθέρμανση να καταστεί μία πόλη με την πιο φιλική προς το περιβάλλον και οικονομική μορφή θέρμανσης και, επιπλέον, με την πλέον καθαρή ατμόσφαιρα.
Η πορεία του Αντώνη Γερασίμου χαρακτηρίζεται πάντα από πρωτοπορία. Την εποχή που η λέξη «ανεμογεννήτρια» ήταν ακόμη άγνωστη στην Ελλάδα η ομάδα του ανέλαβε τον σχεδιασμό και την κατασκευή πτερυγίων και κρίσιμων εξαρτημάτων ανεμογεννητριών στις εγκαταστάσεις της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας.
Δυστυχώς, με την πάροδο του χρόνου και λόγω γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και κυρίως πολέμου συμφερόντων, δεν κατέστη δυνατή η υποστήριξη και μακροημέρευση αυτής της προσπάθειας, που θα έδινε ένα τεράστιο στρατηγικό πλεονέκτημα στο παραγωγικό «οπλοστάσιο» της ΕΑΒ. Στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης η επανάληψη ενός αντίστοιχου εγχειρήματος χρειάζεται πολιτική δέσμευση και εξασφάλιση συμμαχιών και συνεργασιών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και εγχώριων και ξένων παραγόντων στην αγορά της αιολικής ενέργειας. Ο Αντώνης Γερασίμου το χαρακτηρίζει «εγχείρημα δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο»!
Παρομοιάζει το Αιγαίο με μια τεράστια αποθήκη ενέργειας υπογραμμίζοντας ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έχουν λαμπρό μέλλον στη χώρα μας. Θα αποτελέσουν όχημα εκσυγχρονισμού της και μέρος εθνικού σχεδίου για την εξασφάλιση μεγαλύτερης ενεργειακής αυτάρκειας. Η ενέργεια θα παράγεται πλέον αποκεντρωμένα και από πολλαπλές πηγές.
Τα αιολικά, τα φωτοβολταϊκά, τα υδροηλεκτρικά, η βιοενέργεια, η γεωθερμία θα έρθουν πιο δυναμικά στο προσκήνιο. Ο ισχυρός άνδρας του Ομίλου ΙΤΑ, μάλιστα, προβλέπει ότι «τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, καθώς και εκείνα που μπορούν να εγκατασταθούν σε κατάλληλες βραχονησίδες, αναμένεται να παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο σε χρονικό ορίζοντα 2030-2050.
Τούτο, γιατί η τεχνολογία που σχετίζεται με αυτά αναπτύσσεται ραγδαία διεθνώς και ο διαθέσιμος χερσαίος χώρος ανάπτυξης αιολικών πάρκων είναι πεπερασμένος και δεν θα αργήσει να επέλθει κορεσμός κατάλληλων θέσεων χωροθέτησης στο εγγύς μέλλον».
Το αποτύπωμα του Ομίλου ΙΤΑ δεν περιορίζεται σε έργα με αμιγώς ενεργειακό πρόσημο. Σχεδιάζει και υλοποιεί σημαντικά νέα έργα, όπως η κατασκευή μονάδας αφύγρανσης μηδικής στην πόλη των Σερρών, ως ζωοτροφή υψηλής διατροφικής αξίας, ενώ δημιουργεί τις προϋποθέσεις για έργα στην κυκλική βιοοικονομία μέσω βιοδιυλιστηρίων αξιοποίησης οργανικών αποβλήτων προς παραγωγή ενέργειας, λιπάσματος και βιοϋλικών υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Παράλληλα, προχωρά η επέκταση του πολύ επιτυχημένου concept της υδροπονικής θερμοκηπιακής καλλιέργειας νωπών κηπευτικών σε πλήρως ελεγχόμενες συνθήκες που εξασφαλίζουν πιστοποιημένη και σταθερή ποιότητα και, προπάντων, απόλυτο σεβασμό στην χρήση φυσικών πόρων. Το project αυτό εφαρμόζεται στην πόλη της Δράμας.
Σε μία έκταση 100 στρεμμάτων λειτουργούν για πάνω από δέκα χρόνια υαλόφρακτα θερμοκήπια υδροπονικής βιολογικής καλλιέργειας πολύχρωμων πιπεριών, προϊόντα που γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία και ζήτηση τόσο στην εγχωρία όσο και τη διεθνή αγορά.
Ωστόσο, η Ελλάδα δεν διαθέτει, στον βαθμό που απαιτούν οι κανόνες και οι προδιαγραφές του σύγχρονου παγκόσμιου εμπορίου, κατάλληλα αεροδρόμια, τα οποία θα επέτρεπαν την άμεση και ευέλικτη αερομεταφορά φορτίων διευκολύνοντας την διείσδυση των προϊόντων σε περισσότερες διεθνείς αγορές. Ο Αντώνης Γερασίμου αισθάνεται το χρέος ως πρωτοπόρος του κλάδου ΑΠΕ και της προστασίας του περιβάλλοντος να συμβάλλει στην εμπέδωση της περιβαλλοντικής συνείδησης όχι μόνο από τους νέους, αλλά και από όλους τους πολίτες της Ελλάδας και των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Γι’ αυτό, δημιουργεί από κοινού με τον Δήμο Σερρών και τη βρετανική εταιρεία “Eden Project International Ltd.”, την οποία αντιπροσωπεύει, ένα μεγάλο έργο στην περιοχή των Σερρών. Σύντομα, οι Σέρρες θα αποκτήσουν ένα ανεκτίμητο «περιουσιακό» στοιχείο: Το “Eden Project Hellas” – ένα Περιβαλλοντικό, Εκπαιδευτικό, Τουριστικό & Πολιτιστικό Πάρκο. Πρόκειται για έναν Οργανισμό διαδραστικής περιβαλλοντικής αγωγής και εκπαίδευσης, αναψυχής και εκδηλώσεων πολιτισμού.
Το Πάρκο αποβλέπει στη διασύνδεση της έρευνας που πραγματοποιείται στα Πανεπιστήμια με τις ανάγκες της κοινωνίας και του επιχειρείν και την προβολή της ιστορίας της ευρύτερης περιοχής των Σερρών. Συγχρόνως, στην εποχή της αστυφιλίας είναι η ιδανική ευκαιρία για την επανασύνδεση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον, τη βιώσιμη γεωργία, την επιδραστική επαναδιατύπωση ενός νέου «ευ ζην» για τον σύγχρονο άνθρωπο της πόλης και της υπαίθρου. Το έργο αυτό είναι μία κληρονομιά τόσο προς τις επόμενες γενιές όσο και προς το μέλλον του πλανήτη και ένα προσωπικό όραμα του Αντώνη Γερασίμου που πρόκειται να λάβει επιτέλους σάρκα και οστά.
Ο πρωτεργάτης της «πράσινης» οικονομίας στην Ελλάδα εκτιμά ότι «Το μεγάλο στοίχημα της επόμενης ημέρας για την πατρίδα μας είναι έργα στα οποία η ενέργεια έρχεται να υποστηρίξει δημιουργικά και αποτελεσματικά παραγωγικές δραστηριότητες του πρωτογενούς τομέα και της μεταποίησης.
Ακόμη και η λεγόμενη «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας, ο τουρισμός, θα πρέπει να ενταχθεί σε αυτό το πλαίσιο της διασύνδεσης με τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα.
Στον εγχώριο και αλλοδαπό επισκέπτη θα πρέπει να προσφέρεται μια πολυεμπειρική υπηρεσία όχι μόνο το καλοκαίρι, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Μόνο, έτσι, θα μπορούμε να απορροφούμε ως οικονομία και κοινωνία τους κραδασμούς κρίσεων σαν την τρέχουσα υγειονομική κρίση του κορωνοϊού».
Ο πολυβραβευμένος για την προσφορά του στην οικονομία και το περιβάλλον επιχειρηματίας χάραξε πορεία σε αχαρτογράφητα για την εποχή του νερά και αναδείχτηκε νικητής. Το μυστικό της επιτυχίας του θεωρεί ότι ήταν ότι το σταθερό όραμα του, που τον ενέπνεε και του έδινε κίνητρο για ζωή και ανάπτυξη.
Πίστευε στη δίκαιη και αναπτυξιακή προοπτικού αυτού που επιχειρούσε και αυτό διατήρηση άσβεστη μέσα του τη φλόγα για δημιουργία. Χαίρεται που η ζωή τον προίκισε με πλούσια διδάγματα, τα οποία φροντίζει να μεταλαμπαδεύει στην επόμενη γενιά. «Αυτό που λέω πάντα στους νέους είναι ότι μπορούν να δημιουργήσουν τον δικό τους ενάρετο κύκλο ανάπτυξης, καινοτομίας και επιτυχίας, τόσο σε επίπεδο επιχείρησης, όσο και σε επίπεδο κοινωνίας.
Απαιτείται, όμως, συνεχής και συστηματική δουλειά, συνεργασίες, διαρκής προσαρμογή στις τεχνολογικές εξελίξεις, στοχοπροσήλωση και πίστη στις δυνάμεις τους. Βέβαια, πρέπει και να θωρακιστούν απέναντι στις προκλήσεις και να εκπαιδεύσουν τους εαυτούς τους να μην πτοούνται από τα «όχι» και τα «δεν γίνεται». Ποτέ να μην σταματούν να ονειρεύονται».
Οι φρενήρεις ρυθμοί της σύγχρονης ζωής έχουν καταστήσει τον ελεύθερο χρόνο πολύτιμο και συνάμα σπάνιο αγαθό για τον σύγχρονο άνθρωπο. Εντούτοις, παραμένει το απαραίτητο στήριγμα που όλοι χρειαζόμαστε για να χαλαρώνουμε, να στοχαζόμαστε και να επανατροφοδοτούμε με έμπνευση και ενέργεια τις δράσεις μας. Αγαπημένες και αναζωογονητικές ασχολίες του Αντώνη Γερασίμου είναι η ανάγνωση, ο περίπατος και η παραμονή κοντά στη θάλασσα του αγαπημένου του νησιού, της Μήλου.
