Aπό τον Αρκάδιο Φογκ
Το χέρι μου γλιστράει απαλά μέσα στο pin stripe μεταξωτό κοστούμι μου. Γκρι, λευκό, μπλε, ακόμη και ένα έντονο καναρινί κίτρινο έχουν επιστρατευτεί για να ξορκίσουν τη βροχερή μουντάδα του Λονδίνου. Το τελευταίο πράγμα που περίμενα να βρω στη Savile Row, την καρδιά του παραδοσιακού βρετανικού tailoring είναι το χρώμα.
Όμως, είναι αυτή η τόσο απροσδόκητη μείξη των ζωντανών χρωμάτων με το καλοδουλεμένο ύφασμα και ένα μικρό ποσοστό σχεδιαστικής ανατροπής, που έχουν καταστήσει τον Ozwald Boateng αγαπημένο σχεδιαστή των Λονδρέζων city sleeker δικηγόρων και των Αμερικανών σταρ του Χόλιγουντ.
Η αλήθεια είναι ότι πάντα ένοιωθα φόβο και δέος μπροστά στη Savile Row. Με τις δερμάτινες chesterfield πολυθρόνες, τα πέτρινα τζάκια, τα περισσότερα showrooms αντικατοπτρίζουν την εκλεκτή βρετανική πολυτέλεια των ιδιωτικών κλαμπ που βρίσκονται στο West End. Περιττό να σας πω ότι δεν είμαι μέλος κανενός απ’ αυτά.
Αλλά η ιστορία του Boateng είναι διαφορετική. Γιος προσφύγων από την Γκάνα, είναι νέος, μόλις 39 ετών, ευφάνταστος και αυτοδίδακτος, ένας πραγματικός outsider της παραδοσιακής βρετανικής οδού. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι η Savile Row δεν υποδέχεται με ανοιχτές αγκάλες τους καινούργιους ράφτες που θέλουν να μετοικήσουν· πράγμα που εξηγείται αν αναλογιστεί κανείς το γεγονός ότι οι περισσότεροι ράφτες έχουν εκεί τα ατελιέ τους, πολύ προτού καταφέρουν να δημιουργήσουν εγκαταστάσεις της προκοπής.
«Έφερα την επανάσταση στη Savile Row», λέει ο Boateng, χωρίς ίχνος ταπεινοφροσύνης. «Πριν από εμένα υπήρχαν το γκρι, το λευκό, το μαύρο. Μαζί με εμένα, ήρθε το χρώμα, το οποίο έκανα να φορέσουν ακόμη και straight άντρες».
Ο Jamie Foxx τράβηξε πάνω του όλα τα φλας της δημοσιότητας το καλοκαίρι που πέρασε στην πρεμιέρα της ταινίας Miami Vice για το custom made κοστούμι του Boateng που επέλεξε να φορέσει.
Ένας από τους καλύτερους πωλητές του οίκου, μου είπε: «Η πελατειακή μας βάση απαρτίζεται από αστέρες του ποδοσφαίρου και της μεγάλης οθόνης, μέχρι mainstream δικηγόρους και αστούς “παλιάς κοπής”. Δεν είναι να απορεί κανείς που ο Boateng είναι ο μοναδικός ράφτης της Savile Row με δικό του reality show».
Μπορεί οι παραδοσιακοί πελάτες της Savile Row να αντιμετωπίζουν με σαρκασμό και άφθονο βρετανικό φλέγμα τη νέα σχεδιαστική πνοή που έφερε ο Boateng και την ίδια στιγμή να κλαίνε τη μοίρα τους που ένας νεότερος, λιγότερο πεπειραμένος ράφτης έκανε τις τιμές να πάρουν διαστάσεις real estate, όμως παράλληλα συνειδητοποιούν πως ο πρίγκιπας Κάρολος δεν μπορεί από μόνος του να συντηρήσει όλη την οδό.
«Αν καταφέρει να φέρει στο παιχνίδι τους σημερινούς εικοσιπεντάρηδες, τότε θα κάνει όλη τη διαφορά», λέει ο Simon Cundey, manager του Henry Poole & Co, του παλαιότερου οίκου της Savile Row, ο οποίος μετρά αισίως δύο αιώνες ζωής.
Ακόμη και η παλιά φρουρά των ραφτών φαίνεται να χαίρεται από ορισμένες προσοδοφόρες καινοτομίες. Ο Cundey με ξεναγεί στο χρονοντούλαπο της βρετανικής μόδας, δείχνοντάς μου μοναδικά κειμήλια που είχαν ραφτεί και φορεθεί από παλαιούς πελάτες, όπως ο Kaiser ή ο μαχαραγιάς του Τζαϊπούρ, ενώ δεν παραλείπει να μου δείξει υπερήφανος το νέο δημιούργημα του οίκου: ένα κασμιρένιο κοστούμι από λάμα, με pinstripes από αληθινή πλατίνα, που κοστολογείται στις 20.000 λίρες.
Η αλήθεια είναι ότι ο Boateng, μαζί με μερικούς μόδιστρους όπως ο Richard James και ο πολύ hip Richard Anderson, έχουν αλλάξει ριζικά το τοπίο. Αν και το πελατειακό target group είναι κατά βάση οι πολύ καθώς πρέπει Βρετανοί με τα τουίντ τους, πρόσφατα ο Pete Doherty –το κακό παιδί της βρετανικής ροκ σκηνής- εθεάθη να ράβεται στον Richard James.
Το βουητό είναι καλό πράγμα για τις business και το νέο αίμα βοήθησε την κοινότητα ραφτών της Savile Row να αποφύγουν την οικονομική δυστοκία που φέρνουν οι υπέρογκες, είναι αλήθεια, τιμές. Για παράδειγμα, οι πωλήσεις στον Richard James σκαρφάλωσαν στο 12% τον περασμένο χρόνο με τζίρο 7.5 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ η αυτοκρατορία που χτίζει ο Boateng ανεβαίνει κατά 15% ετησίως.
Αν και η Savile Row φημίζεται για το bespoke tailoring, μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε custom made κοστούμια, αφού διαλέξετε εσείς προσωπικά το ύφασμα, το οποίο αργότερα κόβεται ακριβώς στα μέτρα σας και υπόκειται σε μία σειρά από διαδικασίες.
Οι νεότεροι ράφτες αρχίζουν να εισάγουν μία λιγότερο ακριβή εκδοχή του made to measure, η οποία εξισορροπεί την μοναδική φόρμα του bespoke με το προδιαλεγμένο σχήμα και υλικό του made to wear. Οι τιμές για τα έτοιμα κοστούμια αρχίζουν από 1.300 ευρώ, για τα made to measure από 3.000 ευρώ και για τα bespoke από 5.000 ευρώ αντίστοιχα.
Και αν είναι αυτό το καναρινί κίτρινο χάρη στο οποίο η φήμη του Boateng έχει ξεπεράσει τα σύνορα της Γηραιάς Αλβιόνας, εντούτοις τα σκούρα μάλλινα κοστούμια είναι αυτά που του εξασφαλίζουν μία σίγουρη πελατεία που επιμένει να ράβεται παραδοσιακά.
Αδιαμφισβήτητα, πουλάει πολλά μαύρα κοστούμια, τουλάχιστον σε όσους διαθέτουν βαθιές τσέπες. Λίγες πόρτες παραπέρα, βρέθηκα στις εγκαταστάσεις του Richard Anderson. Ο πειρασμός ήταν παντού.
Το κατάστημα ήταν φιλόξενο. Αλλά παρά το φρέσκο αέρα που απέπνεε, το κοστούμι είχε αρκετά από τα χαρακτηριστικά του κλασικού αγγλικού πνεύματος της Savile Row: μονόκουμπο σακάκι, στενή μέση, ψηλές εσοχές για τη μασχάλη και καθόλου σούρα στη μέση. «Τα κοστούμια μας ακολουθούν καθαρές γραμμές», λέει και ξαναλέει ο συνεργάτης του Anderson, Brian Lishak. Η τιμή των 2.500 ευρώ θεωρείται ευκαιρία για τα «ραφτάδικα» της Savile Row. Εξάλλου κι εγώ πρέπει να αρχίσω από κάπου.
Οδηγός για τη Savile Row
Γιατί το τέλειο κοστούμι χρειάζεται ψάξιμο και ευλαβική προετοιμασία.
RICHARD JAMES NO. 29 SAVILE ROW
Από το 1992 που πρωτοάνοιξε τις πόρτες του, ο James θεωρείται ο πρωτομάστορας του νέου αίματος των ραφτών της οδού. Τόσο τα ready to wear, όσο και τα bespoke κοστούμια ενσωματώνουν τις μοντέρνες λεπτομέρειες πάνω σε αυστηρά βρετανικά κοψίματα.
GARY ANDERSON NO. 34--35 SAVILE ROW
Από το 2001 που πρωτοεμφανίστηκε ως σήμερα, κατάφερε να συνδυάσει το στιλ του δανδή με τα ανοιχτόχρωμα μεταξωτά κοστούμια, τις υπέροχες γραβάτες και τα φουλάρια. Ταυτόχρονα θεωρείται ένας από τους πιο οικονομικούς ράφτες της Savile Row, μια και θα καταφέρετε να βρείτε κοστούμια που αρχίζουν μόλις από 500 ευρώ.
TIMOTHY EVEREST NO. 35 BRUTON PLACE
Ανήκει στη νέα γενιά των ραφτών που ξαναγράφουν την ιστορία της Savile Row. Μη χάσετε τις ιδιαίτερες γραβάτες με το σήμα κατατεθέν του.
HENRY POOLE & CO. NO. 15 SAVILE ROW
Το παλαιότερο όνομα της Row ράβει από το 1806 και ορίζει την επιτομή της έμπνευσης για το αμερικανικό tuxedo. Τα κοστούμια των ραφτών του Henry Poole δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στις πρώτες ύλες και την άνεση, από τις εντυπωσιακές λεπτομέρειες στο design.
RICHARD ANDERSON NO. 13 SAVILE ROW
Μπορεί οι ράφτες του Richard Anderson να έχουν μαθητεύσει δίπλα στους παραδοσιακούς Άγγλους ράφτες, ωστόσο τα κοστούμια που θα βρείτε είναι μοναδικά. Το bespoke ακολουθεί το αγαπημένο παραδοσιακό στιλ (μονόκουμπα με μεγάλα πέτα).
OZWALD BOATENG NO. 12 SAVILE ROW
Τα style icons όπως ο Mick Jagger και ο David Bowie δίνουν ραντεβού στην Vigo Street, ενώ για ένα καλό bespoke κοστούμι, πίνουν μπράντι και δίνουν μέτρα στο ατελιέ του στη Savile Row.
KILGOUR NO. 8 SAVILE ROW
Δεν θα μπορούσε να είναι τυχαίο το γεγονός ότι είναι ο μοναδικός ράφτης που εμπιστευόταν ο Cary Grant. Κι αν εκείνοι οι ρετρό καιροί έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, ρωτήστε τον Jude Law και, φυσικά, τον νέο James Bond, Daniel Craig, που γύρισε τις στιβαρές, bespoke πλάτες του στον Brioni. Για ένα 007 κοστούμι θα χρειαστείτε ραντεβού.
GIEVES & HAWKES NO. 1 SAVILE ROW
Μπορεί να έχει επεκταθεί στη Μόσχα και το Χονγκ Κονγκ, όμως η καρδιά του (αλλά και οι πιο πεπειραμένοι ράφτες) αυτού του παλιού οίκου με το βαρύ όνομα βρίσκεται πάντα στο Λονδίνο.