Σημαντικό ρόλο στη δράση των φαρμάκων παίζει η διατροφή. Υπάρχουν τροφές που επηρεάζουν αρνητικά κάποια φάρμακα, με συνέπεια αυτά να μη δρουν αποτελεσματικά, ενώ άλλες μπορεί να δρουν συνεργικά με αποτέλεσμα σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Για παράδειγμα, ο χυμός του γκρέιπφρουτ επηρεάζει σημαντικά το μεταβολισμό πολλών φαρμάκων από τον οργανισμό μας και άρα μειώνει την αποτελεσματικότητά τους! «Φάρμακα και τροφές μπορεί να δημιουργήσουν ανεπιθύμητες ενέργειες λόγω αλληλεπιδράσεων», τόνισε ο καθηγητής Φαρμακευτικής κ. Αστέριος Τσιφτσόγλου, μιλώντας πρόσφατα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, στα πλαίσια του νέου κύκλου των ενημερωτικών εκδηλώσεων «Κοινωνία και Υγεία» με χορηγό την εταιρεία Novartis.
Ο καθηγητής ανέφερε ως παράδειγμα μια νέα κατηγορία φαρμάκων, τις στατίνες, που χορηγούνται σε άτομα με αυξημένη χοληστερόλη.
Όπως είπε, τα άτομα αυτά πρέπει να προσέχουν ώστε το διαιτολόγιό τους να μην περιλαμβάνει πολλές λιπαρές τροφές. Διότι αν τρωνε λιπαρά δεν αποδίδει η φαρμακευτική τους θεραπεία. «Οι ασθενείς δεν πρέπει να νομίζουν ότι εφόσον παίρνουν κανονικά τα φάρμακα αυτά, τότε μπορούν να τρωνε ό τι και όσο θέλουν», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το γάλα
Σύμφωνα με τον καθηγητή, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και για την κατανάλωση γάλακτος, επειδή περιέχει μεγάλα ποσοστά ασβεστίου. Διότι υπάρχουν φάρμακα, όπως αρκετά αντιβιοτικά, που όταν λαμβάνονται μαζί με το γάλα, μειώνεται η απορροφητικότητά τους με συνέπεια η συγκέντρωσή τους στο πλάσμα του αίματος να μένει μικρή. Και συνεπώς, έχουμε μειωμένη αποτελεσματικότητα.
Αντιθέτως, το νερό δρα ευεργετικά, καθώς βελτιώνει τη λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος. Δηλαδή, βοηθά καταλυτικά στη διούρηση των φαρμάκων, καθώς όλα σχεδόν τα φάρμακα απεκκρίνονται από το ουροποιητικό σύστημα.
Αν τα φάρμακα δεν απεκκριθούν όταν πρέπει, τότε μένουν υπολείμματα στο εσωτερικό του οργανισμού, ιδιαίτερα σε χρόνιες θεραπείες, ανέφερε ο κ. Τσιφτσόγλου. Μάλιστα, όλα αυτά έχουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία σε άτομα τρίτης ηλικίας, όπου η νεφρική λειτουργία είναι συχνά επιβαρυμένη.
Το αλκοόλ
«Γενικός κανόνας», τόνισε ο καθηγητής, «είναι ότι δεν πρέπει να καταναλώνουμε οινοπνευματώδη ποτά όταν παίρνουμε φάρμακα. Η αλκοόλη παίζει ρόλο στο να διεγείρει το μεταβολισμό των φαρμάκων και μπορεί να αδρανοποιήσει ορισμένα φάρμακα».
Αντιθέτως, σε άλλες περιπτώσεις, όπως π.χ. με τη λήψη ηρεμιστικών, μπορεί να δράσει συνεργικά. Έτσι, αν κάποιος είναι επαγγελματίας οδηγός ή χειριστής βαρέων οχημάτων και παίρνει κάποιο ηρεμιστικό, τότε η κατανάλωση αλκοόλ απαγορεύεται αυστηρά, διότι υπάρχει τεράστιος κίνδυνος να προκληθεί ατύχημα.
Επίσης, υπάρχουν ομάδες ασθενών, στις οποίες χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Π.χ. όσοι πάσχουν από υπέρταση δεν κάνει να καταναλώνουν αλμυρές τροφές και παράλληλα να παίρνουν αντιϋπερτασικά φάρμακα.
Διότι υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν οιδήματα (πρηξίματα) στο σώμα τους και στη συνέχεια θα χρειαστεί να αλλάξουν φαρμακευτική αγωγή και να πάρουν διουρητικά, ώστε να φύγουν τα οιδήματα.
Ο καφές
Αν και κατά καιρούς, γράφονται και λέγονται πολλά για τον καφέ, εκείνο που έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά είναι ότι ο καφές μπορεί να δράσει συνεργικά με ορισμένα φάρμακα, όπως π.χ. τα παυσίπονα και τα αντιφλεγμονώδη.
Έτσι, αν κάποιος πάρει ασπιρίνη και πιει καφέ, τότε μπορεί να βοηθά. Σε άλλες περιπτώσεις, ωστόσο, είναι πιθανό να δρα αρνητικά, κατέληξε ο καθηγητής.
