∆υο αδέλφια, δεµένα µεταξύ τους σαν µια γροθιά, ανέλαβαν χωρίς δεύτερες σκέψεις ένα βαρύ φορτίο. «Η πρώτη γενιά χτίζει, η δεύτερη συντηρεί και –λένε– συνήθως η τρίτη καταστρέφει», σχολιάζει ο Νίκος Πέντζος, όταν τον ρωτούν για το βάρος που ανέλαβε µαζί µε τον αδελφό του Τηλέµαχο, την ηµέρα που διαδέχθηκαν την µητέρα τους στην ∆ιοίκηση της εταιρείας ΖΑΝΑΕ, που στήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1930 και µετά από 83 χρόνια ζωής είναι σήµερα µια από τις ισχυρότερες ελληνικές εταιρίες στον κλάδο της αρτοποιίας κι έτοιµων φαγητών.
Η πρώτη γενιά έχτισε το brand name, η µητέρα τους διατήρησε τη δυναµική της εταιρείας και η τρίτη γενιά, ο Νίκος κι ο Τηλέµαχος, µαζί µε τον εξάδελφό τους Φώτη Λέκκα, βελτίωσαν την εταιρεία σε τέτοιο επίπεδο, ώστε σήµερα η εταιρεία έχει κατακτήσει µερίδιο πάνω από το 50% της αγοράς της παραγωγής µαγιάς στην Ελλάδα κι εξάγει τα άλλα προϊόντα της στη Γερµανία, την Αυστρία, την Αγγλία, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, τον Καναδά και την Ιαπωνία, µε δυο λόγια στις πέντε Ηπείρους.
Εκπροσωπούν την τρίτη γενιά στην οικογενειακή επιχείρηση. Κατέκτησαν την κορυφή, γιατί συνέχισαν να επενδύουν στον άνθρωπο και στις φρέσκιες ιδέες.
«Ο στόχος µας είναι να αναπτύξουµε ακόµη περισσότερο το ποσοστό εξαγωγών της ΖΑΝΑΕ. Έχουµε επικεντρωθεί στη Ρωσία και τη Μέση Ανατολή, αγορές που θα δώσουν ιδιαίτερη ώθηση στις πωλήσεις της εταιρείας, ενώ ακόµη ψάχνουµε τη φόρµουλα για να ανοίξουµε τις πόρτες της Κίνας», αποκαλύπτει ο Τηλέµαχος Πέντζος.
Τα δύο αδέλφια αφιερώθηκαν αποκλειστικά στην οικογενειακή επιχείρηση. Η διαδοχή ακολούθησε σαν φυσική συνέπεια των παραστάσεων που είχαν στην παιδική τους ηλικία.«Ο παππούς µου, µας πήγαινε στην εταιρεία για να πούµε τα κάλαντα. Ήµασταν τότε 5-7 χρονών κι αργότερα, ως έφηβοι, κάποια καλοκαίρια εργαζόµασταν εκεί και σιγά-σιγά, ποτιστήκαµε µε αγάπη γι’ αυτή την επιχείρηση”, θυµάται ο Νίκος. «Όταν είσαι τρίτη γενιά, αυτό που ακούς συνέχεια είναι επιχειρηµατικές συζητήσεις για προβλήµατα, για κινήσεις ανάπτυξης… Το µυαλό σου λοιπόν προσαρµόζεται µε βάση τα ερεθίσµατα της καθηµερινότητας. Η απόφαση λοιπόν για το τι θα ακολουθήσουµε ήταν αναµενόµενη».
Στην οικογένεια, εκτός από επιχειρηµατικές συζητήσεις, άκουγαν πολλά και για την ιατρική, µιας και τόσο ο πατέρας όσο κι ο παππούς τους, είχαν ορκιστεί στον Ιπποκράτη, όµως πιο ελκυστική αποδείχθηκε τελικά η επιχειρηµατική πρόκληση. Πήραν το πτυχίο της ∆ιοίκησης Επιχειρήσεων και των Οικονοµικών αντίστοιχα, αλλά το πάθος για διάκριση παρέµεινε άσβηστο.«Γύρισα στην Ελλάδα για τον στρατό κι επέστρεψα για να πάρω το master. Εγώ ήµουν ο πιο µεγάλος και θα έµπαινα πρώτος στην επιχείρηση. Γι’ αυτό αποφάσισα να ασχοληθώ µε το “επιχειρείν”. Το marketing management µου άρεσε πολύ. Ο Τηλέµαχος ασχολήθηκε µε τα οικονοµικά, που είναι ένα νευραλγικό κοµµάτι για τις οικογενειακές επιχειρήσεις, αφού η χρηστή διαχείριση συντελεί σηµαντικά στο µέλλον της εταιρείας», αποκαλύπτει ο Νίκος.
Ποιότητα, ευελιξία, συνέπεια κι εξυπηρέτηση
Τα δυο αδέλφια ένιωθαν την πίεση της ιστορίας, αλλά και του µέλλοντος της ΖΑΝΑΕ. Αποφάσισαν λοιπόν να χαράξουν µια συγκεκριµένη φιλοσοφία, θέτοντας πρώτη προτεραιότητα την ποιότητα των προϊόντων, στρατηγική που βασίστηκε
στις ανάγκες των καιρών. «Αποφασίσαµε να είµαστε ευέλικτοι και προσαρµοστικοί στις αλλαγές των προϊοντικών τάσεων, να ακολουθούµε την εξέλιξη µε την έννοια της τεχνολογίας, ενώ αναβαθµίσαµε το service», αποκαλύπτει ο Τηλέµαχος.«Κάναµε αλλαγές στις συσκευασίες κι επιλέξαµε καινούργια προϊόντα που απευθύνονται στη νέα γενιά. Η επιχείρηση τότε, ήταν προσκολληµένη στην κονσέρβα, αναπτύξαµε όµως παράλληλα και το βάζο, µια πιο ελκυστική συσκευασία, ενώ καθιερώσαµε και το πλαστικό για χρήση σε µικροκύµατα.
Χωρίς να “κανιβαλίσουµε” τα προϊόντα, κάναµε διασπορά στις πραγµατικές ανάγκες των καταναλωτών και ταυτόχρονα αλλάξαµε το εικαστικό της εταιρείας». Όµως και οι δύο ήξεραν πως το µυστικό της επιτυχίας ήταν
ο σεβασµός στην ιστορία της επιχείρησης και στους ανθρώπους, που εργάζονταν εκεί όλα αυτά τα χρόνια. «Υπάρχουν στελέχη τριάντα ετών στη ΖΑΝΑΕ. Έπρεπε να υπάρξει αλληλοσεβασµός, να παντρευτούν οι ιδέες, να ενώσουµε το παλιό µε το καινούργιο. Με τον αδελφό µου ξέραµε ότι µόνο έτσι θα προχωρήσουµε. Φέραµε καινούργιους ανθρώπους και καταφέραµε να παντρέψουµε το παλιό και το νέο µε επιτυχία», αναφέρει ο Τηλέµαχος Πέντζος.
«Στην καθηµερινή µας διαδροµή στην επιχείρηση, στην επικοινωνία µεταξύ των στελεχών και των εργαζοµένων, υπάρχουν καλές και κακές στιγµές.
Υπάρχει όµως πάντα κατανόηση. Κι εµείς κατανοούµε τις δικές τους ανάγκες πολύ γρήγορα. ∆εν είναι κλειστές οι πόρτες µας, όπως σε άλλες επιχειρήσεις. Αφουγκραζόµαστε τον παλµό τους. Εκεί που µπορούµε θα βοηθήσουµε κι αν δεν µπορούµε δεν θα το κάνουµε. Αλλά οι εργαζόµενοι θα µάθουν το γιατί. Στις επιχειρήσεις δεν αρκεί να ζητήσεις κάτι, πρέπει να το πάρεις κιόλας. Κι αυτοί που σ’ το δίνουν, είναι οι άνθρωποι», σχολιάζουν τα δύο αδέλφια.
Όταν ξεκίνησε η εταιρεία το 1930, η ζύµη αρτοποιίας δεν υπήρχε στην Ελλάδα. Αυτή ήταν η πρώτη καινοτοµία των ιδρυτών, που επένδυσαν στη βιοτεχνολογία. Το 1938 επεκτείνονται µε την παραγωγή έτοιµων φαγητών, ενώ τρεις δεκαετίες αργότερα, µπαίνουν στην µεταποίηση τοµάτας, παράγοντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα το προϊόν ψιλοκοµµένη τοµάτα “ΚΟΝΚΑΣΕ”.
Σήµερα, ο Νίκος Πέντζος είναι Πρόεδρος του Συνδέσµου Βιοµηχανιών Βορείου Ελλάδος και νιώθει επιτυχηµένος όταν εκπληρώνει τους στόχους που έχει θέσει.
«Πιστεύω στη φιλία, την αγάπη, την κοινωνική προσφορά, την επαγγελµατική ευηµερία και τη συνέπεια των λόγων», λέει ο ίδιος, ενώ για τον Τηλέµαχο «Η ευτυχία είναι συνυφασµένη µε την επιτυχία, όταν έχεις πραγµατικές ανθρώπινες σχέσεις να σε στηρίζουν και να τους στηρίζεις».
Και οι δυο είναι εργασιοµανείς κι αλληλοστηρίζονται για να µπορούν να βρίσκουν λίγο χρόνο για τα παιδιά τους.«Τα παιδιά µάς ολοκληρώνουν.
Τα βιβλία και οι καλοί φίλοι µάς βοηθούν να αλλάξουµε το πνεύµα µας», ισχυρίζεται ο Νίκος, που επαναλαµβάνει συνεχώς στους διαδόχους του την ατάκα : «Όσο ψηλά φτάνεις, τόσο πιο χαµηλά να κοιτάς». Ο Τηλέµαχος πάλι, έχει βάλει τον αθλητισµό και στο προσωπικό του motto: «Στα δύσκολα κάποιοι άνθρωποι σπάνε. Κάποιοι άλλοι, σπάνε… ρεκόρ».