Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας συμβούλων επιχειρήσεων McKinsey, τα στελέχη σε όλο τον κόσμο συμφωνούν εν πολλοίς στην αδιαμφισβήτητα θετική επίδραση των προαναφερθεισών τάσεων, διαπιστώνοντας όμως παράλληλα ότι οι επιχειρήσεις στις οποίες απασχολούνται δεν είναι ιδιαίτερα προετοιμασμένες γι’ αυτές τις αλλαγές.
Με αυτό το δεδομένο, οι μισοί τουλάχιστον ερωτηθέντες εκτιμούν ότι βρίσκονται ενώπιον σημαντικότατων προκλήσεων αλλά και απαιτήσεων, από την άποψη της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων σε διεθνές επίπεδο.
Για την συντριπτική πλειονότητα των στελεχών, που συμμετείχαν στην έρευνα, ο αυξανόμενος αριθμός των καταναλωτών στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι παγκόσμιες αγορές ανθρώπινου δυναμικού και ταλέντων, καθώς και η διαρκής μετατόπιση της οικονομικής δραστηριότητας μεταξύ διαφορετικών περιοχών στον κόσμο ή ακόμη και στο εσωτερικό μεμονωμένων χωρών, συνιστούν τις τρεις βασικές τάσεις οι οποίες εκτιμάται ότι θα αλλάξουν το επιχειρηματικό τοπίο μέσα στην επόμενη πενταετία.
Οι τάσεις αυτές χαρακτηρίστηκαν «πολύ σημαντικές» και «σημαντικές» από το 75% των ερωτηθέντων στελεχών. Το ίδιο ποσοστό συμφωνεί ότι η ελεύθερη διακίνηση της πληροφορίας, καθώς επίσης και τα τεχνολογικά άλματα συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα των σημαντικότερων τάσεων στο άμεσο μέλλον.
Πέρα όμως από τις αλλαγές που θα φέρουν στο επιχειρηματικό περιβάλλον, τα στελέχη εκτιμούν ότι αυτές οι κυρίαρχες τάσεις θα επηρεάσουν θετικά την κερδοφορία των επιχειρήσεων, τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Στην περίπτωση αυτή ωστόσο, πρώτες στη λίστα των αναδυόμενων τάσεων έρχονται η διαθεσιμότητα της πληροφορίας και η τεχνολογική καινοτομία, ως «βασικές θετικές επιδράσεις» στην κερδοφορία.
Μάλιστα, η εφαρμογή «επιστημονικών τεχνικών διοίκησης» έρχεται πρώτη στον κατάλογο με τις σημαντικότερες τάσεις, αναφερόμενη από το 61% των ερωτηθέντων. Απ’ την άλλη πλευρά, εντούτοις, η γεωπολιτική αστάθεια αποτελεί την υπ’ αριθμόν ένα απειλή για την κερδοφορία των επιχειρήσεων την επόμενη πενταετία, σύμφωνα με το 40% των στελεχών. Ωστόσο, ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι περίπου ένας στους δέκα ερωτηθέντες θεωρεί την γεωπολιτική αστάθεια μοναδική ευκαιρία!
Περαιτέρω, οι διαρκώς αυξανόμενοι περιορισμοί στη ροή των φυσικών πόρων εκλαμβάνονται ως βασικός παράγοντας επιβράδυνσης της επιχειρηματικής κερδοφορίας για το 73% των στελεχών, ενώ εξίσου υψηλό ποσοστό αναφέρει το θέμα της γήρανσης του πληθυσμού ως κύριο ανασταλτικό παράγοντα για την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας.
Στις σημαντικές τάσεις, οι οποίες θα διαμορφώσουν εν μέρει το επιχειρηματικό κλίμα, συγκαταλέγονται επίσης η διαρκώς αυξανόμενη πολυπλοκότητα των κεφαλαιαγορών, οι μεταλλασσόμενες οργανωσιακές δομές των επιχειρήσεων, η ανάπτυξη του δημόσιου τομέα αλλά και η ενδεχόμενη δημιουργία ρεύματος κοινωνικής αντίδρασης εναντίον της δραστηριότητας των επιχειρήσεων από συγκεκριμένους κλάδους –αυτή η τάση αφορά κυριότερα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα πλαίσια κλάδων που σχετίζονται με το περιβάλλον.
Προκειμένου λοιπόν να αντιμετωπιστούν αυτές οι διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις της νέας εποχής, τα στελέχη στην πλειονότητά τους εκτιμούν ότι η απάντηση βρίσκεται εν μέρει στη σύναψη στρατηγικών συνεργασιών. Ήδη -σημειώνουν οι αναλυτές- παρατηρείται έντονη συσπείρωση σε κάποιους οικονομικούς κλάδους, καθώς οι επιχειρήσεις επιδιώκουν να περιορίσουν τον ανταγωνισμό, αποκτώντας παράλληλα πρόσβαση σε κρίσιμη για το μέλλον τους πληροφόρηση.
Παρατηρούμε ακόμη την ανάδυση ενός νέου τύπου επιχειρησιακής οργάνωσης και ταυτόχρονα την περαιτέρω διάσπαση/απορρύθμιση σε επιμέρους κλάδους, τάση που εκτιμάται ότι θα κάνει εντονότερη την εμφάνισή της τα επόμενα χρόνια, από την πλειοψηφία των στελεχών που συμμετείχαν στην έρευνα.
Στον αντίποδα, οι ερωτηθέντες υποδεικνύουν τους κλάδους ταξιδίου, υγείας, μεταποίησης και αυτοκινήτου ως εκείνους που παρουσιάζουν το σημαντικότερο ενδιαφέρον και ταυτόχρονα εμφανίζουν μεγαλύτερη τάση συσπείρωσης.
Μάλιστα, οι στρατηγικές συνεργασίες μεταξύ επιχειρήσεων αναμένεται να κορυφωθούν τα επόμενα χρόνια, ενώ ήδη έξι στους δέκα ερωτηθέντες δηλώνουν ότι οι εταιρείες, στις οποίες απασχολούνται, έχουν πολύ περισσότερες συνεργασίες σήμερα, σε σχέση με πέντε χρόνια πριν.
Μάλιστα, όπως σημειώνει το 75% των στελεχών, η ανάγκη τόνωσης της ανταγωνιστικής τους θέσης, εξαναγκάζει πολλούς οργανισμούς να προβούν σε αλλαγές που σχετίζονται με τις στρατηγικές τους συνεργασίες –με εντονότερη την τάση αυτή στον φαρμακευτικό κλάδο, κυρίως σε ό, τι αφορά τον σχεδιασμό του προϊόντος.
Πάντως, ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ενώ τα στελέχη αναφέρουν τις εν λόγω τάσεις ως κινητήριες δυνάμεις της παγκόσμιας οικονομίας την επόμενη πενταετία, την ίδια στιγμή αναγνωρίζουν ότι οι σύγχρονες επιχειρήσεις δεν έχουν κάνει καμία σχεδόν ουσιαστική προετοιμασία.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ενώ το 76% των στελεχών αναφέρει την αυξανόμενη διαθεσιμότητα της πληροφορίας ως βασική θετική τάση για το μέλλον, μόλις το 59% αναφέρει ότι ο οργανισμός στον οποίο εργάζεται έχει επιδιώξει να επωφεληθεί απ’ αυτή την εξέλιξη. Ακόμη εντονότερη είναι η απόκλιση αυτή στην περίπτωση της «ευκαιρίας» των αναπτυσσόμενων χωρών.
Παρότι το 63% των στελεχών αναφέρει την ανερχόμενη αυτή ομάδα καταναλωτών ως βασική παράμετρο επιτάχυνσης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, μόλις το 41% επιβεβαιώνει ότι οι εργοδότες έχουν κάνει τα αναγκαία βήματα προκειμένου να εκμεταλλευτούν αυτή την ευκαιρία.
Σε γενικές γραμμές, πάντως, αποδεικνύεται ότι οι επιχειρήσεις έχουν προβεί στις αναγκαίες αλλαγές προκειμένου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις δυσκολίες που τις περιμένουν στο μέλλον, παρά να επωφεληθούν από τις αναδυόμενες ευκαιρίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα της McKinsey πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 3.693 στελεχών από όλο τον κόσμο, τον Μάρτιο του 2007. Το 37% των ερωτηθέντων είναι διευθύνοντες σύμβουλοι ή κατέχουν διευθυντική θέση.