Τα κρούσματα AIDS παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις σε όλη τη Δυτική Ευρώπη και στην Ελλάδα, λόγω κυρίως του εφησυχασμού, γεγονός που καθιστά επιτακτική τη συνεχή ενημέρωση. Έτσι σήμερα παρουσιάζουμε τις συνήθεις ερωτήσεις-απαντήσεις γύρω από τη νόσο.
Τι είναι ο φορέας;
Είναι το άτομο που έχει μολυνθεί από τον ιό, αλλά δεν έχει νοσήσει ακόμα (δηλ. δεν έχει παρουσιάσει κανένα σύμπτωμα). Λέγεται και HIV (+) άτομο ή οροθετικός για HIV. Το άτομο αυτό μεταδίδει τον ιό στους άλλους μέσω του σεξ, του αίματος ή με τον τοκετό.
Τι σημαίνει HIV; Πόσα είδη ιού υπάρχουν;
HIV σημαίνει Human Immunodeficiency Virus, δηλ. Ιός Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας. Υπάρχουν 2 τύποι ιού : ο HIV 1 και ο HIV 2. Ο κυρίαρχος παγκοσμίως τύπος είναι ο HIV 1.
Mε ποια συμπτώματα πρωτοεμφανίζεται η νόσος; Πώς εξελίσσεται κλινικά;
Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι πυρετός, διάρροιες, απώλεια βάρους καθώς και υποτροπιάζουσες στοματικές μυκητιάσεις και λοιμώξεις από έρπητα είτε απλό είτε ζωστήρα. Η πτώση της άμυνας του οργανισμού έχει επίσης σαν συνέπεια την εμφάνιση διαφόρων καρκινωμάτων, κυριότερο και χαρακτηριστικότερο από τα οποία είναι το Σάρκωμα Kaposi. Στην εξέλιξη της νόσου εμφανίζεται πληθώρα συμπτωμάτων από όλα τα συστήματα, συμπεριλαμβανομένων και των νευρολογικών. Έτσι, επειδή ο ιός μπορεί να περάσει στον εγκέφαλο και να προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλούνται προβλήματα μνήμης, αλλαγή συμπεριφοράς ή και συμπτώματα άνοιας ή και σχιζοφρένειας.
Πώς μπορούμε να προφυλαχτούμε;
Τον μεγαλύτερο ρόλο στον αγώνα κατά του AIDS παίζει η πρόληψη ή τουλάχιστον η επιβράδυνση του ρυθμού εξάπλωσης της επιδημίας. Απόλυτη προστασία απέναντι στον σεξουαλικό τρόπο μετάδοσης, δεν υπάρχει, εκτός βέβαια αν απέχουμε από κάθε σεξουαλική δραστηριότητα ή αν έχουμε μία απόλυτα πιστή μονογαμική σχέση. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση τα προφυλακτικά είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να συστήσουμε σήμερα. Δεν μηδενίζουν βέβαια τον κίνδυνο, εάν όμως χρησιμοποιηθούν σωστά και πάντα, η πιθανότητα μετάδοσης ελαχιστοποιείται. Οι τοξικομανείς φορείς του ιού αποτελούν μια από τις κυριότερες πηγές μόλυνσης του ετεροφυλόφιλου πληθυσμού, γιατί μεταδίδουν τον ιό και στους σεξουαλικούς συντρόφους τους. Στην περίπτωση αυτή πρόληψη σημαίνει χρησιμοποίηση σύριγγας μιας χρήσης.
Είναι ασφαλές το στοματικό σεξ;
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο ιός του AIDS έχει βρεθεί και στα υγρά του κόλπου των γυναικών αλλά και στο σπέρμα και στο προστατικό υγρό των ανδρών. Αυτό σημαίνει ότι ερχόμενοι σε επαφή με τις σεξουαλικές εκκρίσεις ενός συντρόφου που είναι μολυσμένος (-η), εκτιθέμεθα σε κάποιο κίνδυνο. Συνιστώνται λοιπόν ανεπιφύλακτα μέτρα ασφαλείας.
Πόσο ασφαλή είναι τα φιλιά στο στόμα;
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, ο ιός του AIDS δεν βρίσκεται στο σάλιο ή βρίσκεται σε απειροελάχιστες ποσότητες. Όταν δύο «υγιή» στόματα φιλιούνται, δεν υπάρχει ιδιαίτερος κίνδυνος.
Όμως, ο καθένας μας κάποιες φορές παρουσιάζει αιμορραγία στα ούλα ή κάποια μικρή πληγή στα ούλα. Αν αυτό ισχύει και για τους 2 που φιλιούνται και περάσει αίμα από το στόμα του ενός στο στόμα του άλλου, τότε υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης του ιού.
Ποιες είναι οι πιθανότητες να μεταδώσει τον ιό μία μητέρα στο νεογέννητό της;
Η μετάδοση από μητέρα σε παιδί μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή με τον θηλασμό. Παρ' όλα αυτά η φύση φαίνεται να προστατεύει πολύ τα παιδιά. Έτσι οι πιθανότητες να μολυνθεί ένα παιδί που γεννιέται από μία μάνα που είναι φορέας ή ασθενής, κυμαίνονται από 7-39%.
Πώς γίνεται η διάγνωση και τι εξετάσεις απαιτούνται;
Η διάγνωση γίνεται με μία ειδική εξέταση αίματος που σχεδόν όλα τα νοσοκομεία έχουν τη δυνατότητα να κάνουν. Επίσης, μιας και τέτοια εξέταση γίνεται στο αίμα όλων των αιμοδοτών, κάποιος που είναι εθελοντής αιμοδότης, θα ειδοποιηθεί αμέσως σε περίπτωση που βρεθεί θετικός στη νόσο.
Ποιες είναι οι πιθανότητες να μολυνθεί κάποιος κατά τη σεξουαλική πράξη; (με μία φορά)
Η πιθανότητα να μολυνθεί κάποιος κατά την σεξουαλική πράξη είναι άγνωστη, δεν πρέπει όμως να είναι μεγάλη. Σ' αυτό συνηγορεί και η παρατήρηση ότι το 50% των γυναικών που συζούν με οροθετικό άνδρα και έχουν μαζί του κανονικές σεξουαλικές σχέσεις, δεν μολύνεται από τον ιό. Για ποιο λόγο το άλλο 50% μολύνεται, είναι άγνωστο.
εύκολο είναι να κολλήσει κάποιος που τρυπήθηκε με βελόνα που περιέχει μολυσμένο αίμα;
Έχουν αναφερθεί περιστατικά με γιατρούς ή νοσοκόμες που μολύνθηκαν από τρύπημα βελόνας. Είναι όμως ελάχιστα. Κάποιες μελέτες έχουν υπολογίσει τον κίνδυνο μόλυνσης από τυχαίο τρύπημα βελόνας στο 0,3%, με λίγα λόγια στους 300 γιατρούς ή νοσοκόμες που θα τρυπηθούν, μόνο ένας ή μία θα μολυνθεί.
