Γενικά, οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο να υποστούν νεφρική βλάβη και εκτιμάται ότι η νεφροπάθεια θα εκδηλωθεί στο 40% περίπου των ασθενών με διαβήτη τύπου 2.
Η διαβητική νεφροπάθεια αποτελεί την πρωταρχική αιτία της διαβητικής νεφρικής ανεπάρκειας στο τελικό της στάδιο και αφορά ποσοστό περιστατικών άνω του 42%.
Επίσης, προβλέπεται ότι σύντομα στο διαβήτη θα οφείλονται σε ποσοστό άνω του 50% οι περιπτώσεις νεφρικής ανεπάρκειας σε τελικό στάδιο. Για την προχωρημένη διαβητική νεφροπάθεια δεν υπάρχει θεραπεία και αντιμετωπίζεται είτε με αιμοκάθαρση είτε με μεταμόσχευση νεφρού. Μάλιστα, και στις δύο περιπτώσεις το προσδόκιμο επιβίωσης είναι πολύ μικρό.
Πώς όμως δημιουργείται το πρόβλημα; Οι νεφροί με φυσιολογική λειτουργία εμποδίζουν κάποιες πρωτεΐνες να εισχωρήσουν στα ούρα. Η παρουσία πρωτεΐνης, όπως η λευκωματίνη, στα ούρα αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι για νεφρική νόσο. Η ανίχνευση δε έστω και μικρής ποσότητας λευκωματίνης στα ούρα ονομάζεται μικρολευκωματινουρία.
Η φυσιολογική ημερήσια απέκκριση λευκωματίνης από τα ούρα είναι λιγότερη από 5 μικρογραμμάρια ανά λεπτό, ενώ ο ρυθμός απέκκρισής της από ασθενείς που έχουν μικρολευκωματινουρία κυμαίνεται μεταξύ 20 και 200 μικρογραμμαρίων ανά λεπτό.
Η μικρολευκωματινουρία μπορεί να θεωρηθεί ένα «παράθυρο στις αρτηρίες», καθώς αποτελεί πρώιμο και αξιόπιστο δείκτη για εκδήλωση σε άτομα με διαβήτη τόσο νεφρικών όσο και καρδιακών παθήσεων. Ο έλεγχος για μικρολευκωματινουρία μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των ασθενών υψηλού κινδύνου για νεφρικές και καρδιακές παθήσεις ώστε να υποβληθούν έγκαιρα σε εξετάσεις.
Η απέκκριση μεγάλων ποσοτήτων πρωτεϊνών στα ούρα ονομάζεται πρωτεϊνουρία. Η διαβητική νεφροπάθεια, ιδιαίτερα όταν δεν ακολουθείται η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, μπορεί να εξελιχθεί από μικρολευκωματινουρία σε πρωτεϊνουρία. Μάλιστα, εκτιμάται ότι πάνω από το 25% των ασθενών με μικρολευκωματινουρία είναι δυνατό να μεταπέσει σε πρωτεϊνουρία μέσα σε χρονικό διάστημα πέντε ετών.
Όταν ένας ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 αναπτύσσει πρωτεϊνουρία, αναπόφευκτα η εξέλιξη της νόσου θα είναι δυσμενής. Η νεφρική λειτουργία μπορεί να μειωθεί κατά 10% περίπου ανά έτος. Σε επτά χρόνια πολλοί ασθενείς με πρωτεϊνουρία παρουσιάζουν προχωρημένη διαβητική νεφροπάθεια, οπότε η επιβίωσή τους εξαρτάται από την αιμοκάθαρση ή τη μεταμόσχευση νεφρού.
Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας συνιστούν απλή ανάλυση ούρων στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και, εάν ο έλεγχος για λευκωματίνη είναι αρνητικός, τότε πρέπει να γίνεται έλεγχος για μικρολευκωματινουρία. Στη συνέχεια εάν και οι δύο έλεγχοι είναι αρνητικοί, συνιστάται ετήσιος έλεγχος.
Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η αποτελεσματική αντιυπερτασική αγωγή μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της μικρολευκωματινουρίας στους υπερτασικούς ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και να βοηθήσει στην καθυστέρηση της εξέλιξης της διαβητικής νεφροπάθειας σ’ αυτή την κατηγορία ασθενών.
